"ΚΑΝΩ ΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΗΓΗ ΧΑΡΑΣ" (2013-14)

Βρίσκεστε εδώ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΖΩΗ (Α') "ΚΑΝΩ ΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΗΓΗ ΧΑΡΑΣ" (2013-14)

ΘΕΜΑ: «Κάνω την επικοινωνία πηγή χαράς»

Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ευαγγελία Θεοδώρου

Παρουσίαση της Βιωματικής Δράσης

Έχοντας ως αφόρμηση την εισαγωγή της προβολής του videoclip Naughty Boy, καταλήξαμε στο τι πραγματικά σημαίνει επικοινωνώ, διερευνήσαμε ποια μπορεί να είναι τα εμπόδια στην επικοινωνία και προσπαθήσαμε να ανακαλύψουμε πώς μπορούμε να έρθουμε πιο κοντά με τους φίλους μας και γενικά με τα άτομα του περιβάλλοντός μας. Τα συμπεράσματα βγήκαν μετά από παρατήρηση συμπεριφορών στο σπίτι, στην αυλή του σχολείου, αλλά, και μέσα στην τάξη. Τα αποτυπώσαμε σε ομαδικά κολλάζ που έκανε το κάθε τμήμα χωριστά, το ένα με θέμα: "Εμπόδια στην Επικοινωνία" και το άλλο με θέμα: "Γέφυρες Επικοινωνίας". Οι εργασίες αυτές αναρτήθηκαν και στις τάξεις.

Τα παιδιά κλήθηκαν να αποτυπώσουν το συναίσθημα που ένιωσαν ακούγοντας το τραγούδι, σε μια ζωγραφιά ή ένα ποίημα. Το παρακάτω ποίημα έγραψε η μαθήτρια Κάλι Επιτροπάκη.

Ποίημα με αφόρμηση το τραγούδι Naughty Boy

Τι απέγινε το τότε

που ήμασταν αγαπημένοι;

Τι απέγινε το τότε

που ?μασταν ενωμένοι;

Την ελπίδα με υπομονή

κρατώ στην καρδιά τη ραγισμένη

μια μέρα θα γίνει του βραβείου η απονομή

και το βραβείο θα ?ναι η αγάπη που τις καρδιές ζεσταίνει.

Η δική μου η καρδιά είναι απ? τις λέξεις πληγωμένη.

Με τόση λύσσα με κοιτάς

ενώ τα χέρια σου μ? αυστηρότητα κουνάς

και η καρδιά μου συνεχίζει να είναι απ? το μίσος παγωμένη.

Μα αναρωτιέμαι, έτσι επικοινωνούμε;

Πλέον έχεις σταματήσει να με καταλαβαίνεις.

Το σπίτι μου και τον πατέρα μου φοβούμαι

καθώς με τη φίλη σου τη μέθη, κάθε μέρα προοδεύεις.

Εμένα με ξεχνάς όλο τον καιρό,

μόνο όταν θυμώνεις βλέπεις πως είμαι εδώ.

Μου φωνάζεις και δεν το αντέχω άλλο αυτό.

Κλείνω τα αυτιά, κάνω «λαλαλα» και πλέον βρίσκω το καταφύγιό μου.

Στη συνέχεια είδαμε μέσα από βιντεοπροβολή με θέμα Empathy, το πόσο σημαντική είναι η ενσυναίσθηση στην επικοινωνία και με ποιο τρόπο μπορεί όχι μόνο να ενισχύσει την επικοινωνία, αλλά να βοηθήσει ακόμη και στην επίλυση των συγκρούσεων. Οι ομάδες κλήθηκαν να σκεφτούν και να καταλήξουν σε ένα πρόβλημα που θα ήθελαν να το διαχειριστούν δείχνοντας ενσυναίσθηση. Το κάθε μέλος της ομάδας έγραψε το δικό του σενάριο και αφού διαβάστηκαν σε επίπεδο ομάδας όλα τα σενάρια, επέλεξαν ένα από αυτά ως το καλύτερο και το παρουσίασαν με παιγνίδι ρόλων (roleplay).

Είδαμε επίσης πόσο σημαντικός είναι ο θετικός λόγος στην επικοινωνία μέσα από την προβολή βίντεο με θέμα Validation, γιατί μπορεί όχι μόνο να δημιουργήσει ένα ζεστό κλίμα στις επαφές μας, αλλά να επηρεάσει την αρνητική σκέψη και να αναδομήσει το αρνητικό συναίσθημα. Ανταλλάξαμε, σαν δώρο, σημειώματα με θετικά πράγματα που βλέπουμε στα άτομα της ομάδας μας και είδαμε πόσο όμορφα νιώθουμε όταν δεχόμαστε και κάνουμε αντίστοιχα ειλικρινή θετικά σχόλια (compliments). Μετρήσαμε τις αρνητικές σκέψεις που κάναμε σε διάστημα μιας εβδομάδας, καταγράψαμε αυτές της τελευταίας ημέρας και μετά δοκιμάσαμε να μεταγράψουμε τις αρνητικές μας σκέψεις σε θετικές. Έτσι πήραμε μια ιδέα για το πώς, όσο δύσκολο και να φαίνεται, μπορούμε να καταφεύγουμε στη μεταγραφή, διαδικασία πολύ σημαντική γιατί οι θετικές σκέψεις θα μας βοηθήσουν να έχουμε καλή διάθεση και να μιλάμε με θετικό τρόπο. Καταλήξαμε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι στο τρίγωνο (ΓΛΩΣΣΑ - ΣΚΕΨΗ - ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ), αν καταφέρουμε να αλλάξουμε ένα από τα τρία δυναμικά, εύκολα διαφοροποιούνται τα άλλα δύο. Και η γλώσσα είναι η πιο εύκολη μεταβλητή. Είδαμε ακόμη τακτικές που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ώστε να μπορούμε να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας χωρίς θυμό, αλλά και χωρίς παθητικότητα (χρήση του "εγώ" μήνυμα). Προσπαθήσαμε να βρούμε λοιπόν τρόπο, δουλεύοντας με την ομάδα, ώστε να μπορέσουμε να εκφράσουμε τα αρνητικά μας συναισθήματα χωρίς να κατηγορούμε ή να κρίνουμε τον άλλον (πχ "με εξοργίζει όταν?." αντί "σε μισώ").

Γνωρίσαμε τους κανόνες της ενεργητικής ακρόασης δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην παράφραση. Για να εξασκηθούμε στη χρήση της, χωριστήκαμε σε δυάδες, ο καθένας αφηγήθηκε μια ιστορία σε αυτόν που βρισκόταν απέναντί του και μετά έπρεπε ο άλλος να αναδιατυπώσει την ιστορία με δικά του λόγια και διαπιστώσαμε έτσι, ότι οι ελλείψεις ή οι παρανοήσεις είναι από τους πιο συνηθισμένους λόγους μιας παρεξήγησης. Είδαμε επίσης ότι όταν θυμώνουμε είναι πολύ δύσκολο να επικοινωνήσουμε και προσπαθήσαμε κάθε ομάδα να συντάξει ένα Χρυσό Οδηγό (ΠΑΓΙΔΕΣ / ΚΑΛΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ) για να δούμε πώς θα τα βγάζουμε πέρα στους καβγάδες. Στο σημείο αυτό αναφέραμε για τις συμφωνίες που μπορούμε να κάνουμε από πιο μπροστά κάποιες φορές για να μην παρασυρθούμε από την κατακλυσμική μας διάθεση (πχ τεχνική TIME OUT).

Τέλος, γνωρίσαμε τη σπουδαιότητα των μη λεκτικών μηνυμάτων (στάση σώματος, εκφράσεις του προσώπου, παραγλωσσικά στοιχεία του λόγου κτλ) καθώς μέσω αυτών διακινείται το μεγαλύτερο μέρος της επικοινωνίας και είναι η πιο αυθόρμητη και ειλικρινής γλώσσα. Σε προβλήματα που ενέκυπταν κατά τη διάρκεια του μαθήματος είδαμε ότι ακόμη και χωρίς να έχουμε εμβαθύνει στη μελέτη των μη λεκτικών μηνυμάτων, μπορούσαμε να τα αποκωδικοποιήσουμε σχετικά εύκολα. Εκεί που σταθήκαμε σαν παρατήρηση είναι ότι υπάρχουν φορές που τα τρία κανάλια επικοινωνίας (το σώμα, η φωνή και τα λόγια) δεν εκπέμπουν πάντα το ίδιο μήνυμα και στις περιπτώσεις αυτές κρατάμε, συνήθως, το μήνυμα των μη λεκτικών σημάτων. Γι αυτό έχει μεγάλη σημασία να λέμε αυτό που πραγματικά σκεφτόμαστε φροντίζοντας μόνο να μην χρησιμοποιούμε το "κατηγορώ" μήνυμα.

Στην ομαδική εργασία που παρέδωσαν οι μαθητές στο τέλος, κλήθηκαν να καταρτίσουν έναν εννοιολογικό χάρτη και να δημιουργήσουν αφίσα.

Προχωρήσαμε με πρόταση για το πώς να κάνουμε παρεμβάσεις σε προσωπικό επίπεδο και οι μαθητές ενθαρρύνθηκαν να κάνουν μια λίστα (ΜΕ ΒΟΗΘΑΕΙ ΟΤΑΝ? // ΔΕ ΜΕ ΒΟΗΘΑΕΙ ΟΤΑΝ?) για πράγματα που θα επιθυμούσαν να κάνουν άτομα του περιβάλλοντός τους για να βοηθήσουν την αποτελεσματική επικοινωνία.

Με βοηθάει